αίνος

I

Ονομασία αρχαίων πόλεων.

1. Αρχαία πόλη της Θράκης (την αναφέρει ο Όμηρος) στις εκβολές του Έβρου, στην τουρκική σήμερα όχθη του. Φαίνεται πως πριν ακόμα από τη μυκηναϊκή εποχή είχε αποικιστεί από Αιολείς της κυρίως Ελλάδας και των νησιών. Τα πολυάριθμα και ωραία νομίσματά της, που αρχίζουν να εμφανίζονται από τα μέσα του 5ου αι. π.Χ., μαρτυρούν πως η Α. γνώρισε μεγάλη οικονομική ακμή και πολύ ανεπτυγμένο εμπόριο. Υποτελής των Αθηναίων, αργότερα τμήμα του μακεδονικού κράτους, οχυρώθηκε την εποχή του Ιουστινιανού και γνώρισε διαδοχικά περιόδους ακμής και κάμψης έως τη νεότερη εποχή, οπότε οι προσχώσεις του Έβρου αχρήστευσαν το λιμάνι της και η σιδηροδρομική γραμμή Αδριανούπολης – Αλεξανδρούπολης της αφαίρεσε κάθε εμπορική κίνηση. Η σημερινή της ονομασία είναι Ενέζ.

2. Αρχαία πόλη του Ευφράτη, μια από τις 11 πόλεις της Μεσοποταμίας που είχαν ελληνικό όνομα.

3. Μια από τις ελληνικές πόλεις της Κοίλης Συρίας, για την κατοχή της οποίας αγωνίζονταν οι Πτολεμαίοι της Αιγύπτου και οι Σελευκίδες της Συρίας.

4. Πόλη στην περιοχή των Οζολών Λοκρών.

Κεφαλή του Ερμή σε νόμισμα της αρχαίας θρακικής πόλης Αίνος (5ος αι. π.Χ.).

Η μία όψη τετράδραχμου της αρχαίας πόλης της Θράκης Αίνος, που εικονίζει κηρύκειο, τράγο και τα γράμματα ΑΙΝΙ.

II

Όρος της Κεφαλονιάς, το υψηλότερο (Μεγάλος Σωρός, 1.628 μ.) και το μεγαλύτερο (μήκος 10 χλμ.) του νησιού. Η ανατολική πλευρά του είναι κατάφυτη από έλατα και σχεδόν ομαλή· η δυτική, μάλλον απόκρημνη, με λιγότερα δέντρα. Στον Α. φυτρώνει η τυπική μορφή της ελάτης της κεφαλληνιακής (abies cephallonica). Τo έλατο αυτό θεωρείται από τα ωραιότερα, γι’ αυτό χρησιμοποιείται ιδιαίτερα ως καλλωπιστικό δεντρόκηπων και πάρκων. Έχουν δημιουργηθεί πολλές ποικιλίες του. Φτάνει σε ύψος τα 20 μ., έχει κορμό ευθυτενή και άφθονες πλάγιες διακλαδώσεις, που του δίνουν μορφή πυραμίδας, φύλλα γυαλιστερά, πράσινα σκούρα από πάνω και γαλάζια από κάτω. Για την προστασία αυτού του ελάτου, αλλά και της υπόλοιπης χλωρίδας και πανίδας του βουνού, ο Α. έχει κηρυχθεί εθνικός δρυμός.

Κεφαλή του Ερμή σε νόμισμα της αρχαίας θρακικής πόλης Αίνος (5ος αι. π.Χ.).

Η μία όψη τετράδραχμου της αρχαίας πόλης της Θράκης Αίνος, που εικονίζει κηρύκειο, τράγο και τα γράμματα ΑΙΝΙ.

Ο Αίνος, όπως φαίνεται από τη θάλασσα, δεσπόζει στην Κεφαλονιά.

Δενδροστοιχία κεφαλληνιακής ελάτης του Αίνου στην κεντρική είσοδο του Βοτανικού Κήπου της Βίλα Τάραντο στην Ιταλία (φωτ. Ν. Ταμβάκη).

Ο Αίνος, με μήκος 10 χλμ., είναι το μεγαλύτερο βουνό της Κεφαλονιάς αλλά και το ψηλότερο της Επτανήσου.

* * *

ο (Α αἶνος) (Εκκλ.)

(συνήθως στον πληθυντικό) οι αίνοι

1. οι τελευταίοι ψαλμοί τού Δαβίδ με το συχνά επαναλαμβανόμενο «αἰνεῑται τὸν Κύριον»

2. το τελευταίο μέρος τού όρθρου, το οποίο ακολουθεί η δοξολογία (βλ. και Αίνοι)

αρχ.

(ως παλαιά ποιητική και ιωνική λέξη)

1. λόγος, διήγηση, ιστορία, παραμύθι

2. διδακτική διήγηση, μύθος

3. ρήση, παροιμία

4. (στους Αττικούς) έπαινος, εξύμνηση, εγκώμιο

5. έγκριση, απόφαση

«αἶνος τῶν Ἀχαιῶν».

[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολογίας. Η λ. αποτελεί πιθ. μεταρρηματικό σχηματισμό ενός αμάρτυρου ρ. *αἴνομαι («βεβαιώνω, δέχομαι, επιδοκιμάζω»), που προϋποτίθεται για την ερμηνεία της παραγωγής τού ρ. ἀν-αίνομαι «αρνούμαι, δεν δέχομαι» (< ἀνα- στερητ. + *αἴνομαι πρβλ. ἀνανεύω)

ήτοι *αἴνομαι - αἶνος, όπως αἴθω -αἶθος / αἰθὸς κ.τ.ό. Ως προς τη ρίζα τής λ., πιθ. να ανάγεται στο ΙΕ *αί- «σημαντικός λόγος», όπου ανάγονται και λέξεις ΙΕ γλωσσών που σημαίνουν τον «όρκο» (πρβλ. γερμ. Eid, αγγλ. oath). Η λ. αἶνος από τη γενική σημασία τού «λόγου», τής «διηγήσεως» εξελίχθηκε στη σημ. τού «επαινετικού λόγου», τού «επαίνου», σε αντίθεση με το ομόρριζο αἴνη, που δήλωνε αρχικά τον «σημαντικό λόγο», προτού καταλήξει κι αυτό στη σημ. τής «φήμης» και τού «επαίνου», καθώς και προς την ομόρριζη λ. αἴνιγμα που δήλωνε τον «σκοτεινό λόγο» και γι' αυτό δυσνόητο, αμφίσημο και αινιγματικό, βλ. και λ. έπος, μύθος, λόγος.

ΠΑΡ. αινώ, αρχ. αἰνίζομαι, αἰνίσσομαι.

ΣΥΝΘ. αρχ. αἰνοποιῶ μσν. αἰνύρυτα].